Gevraagd! Een frisse wind door ouderenbeleid.
JONGE enthousiaste aanpakkers gezocht bij Herenbos! Bij Staalconstructies Steur zijn ze op zoek naar LEERLING-monteurs! Het zijn slechts twee willekeurige voorbeelden van personeelsadvertenties waarbij onverhuld de leeftijd van de aan te trekken arbeidskrachten bij ondernemers bepalend is in het aannamebeleid.
Ook termen, als we hebben ‘een jong en dynamisch team’ indiceert dergelijke aannames. Het ‘bureau discriminatie’ voor onze regio dient dit soort zaken in de gaten te houden en hier melding van te doen. Voor zover er sprake is van het opleggen van boetes en sancties aan ondernemers die zich ‘schuldig’ maken aan deze leeftijdsvoorkeuren, moet worden gezegd dat dergelijke bureaus niet over dergelijke bevoegdheden beschikken. Het blijft dan meestal bij een ‘goed gesprek’ met desbetreffende ‘overtreders’, daarbij een beroep doende op de gemeenschapszin.
Ondertussen gaat de plaatsing van leeftijd-discriminerende personeelsadvertenties gewoon door. De aanspreek- en beleefdheidsvormen in dergelijke advertenties geven onverhulde indicaties dat men vooral niet moet solliciteren als ‘men zich niet jong en dynamisch voelt, geen leerling is, en niet in staat is zich aan te passen in een ‘jij en jou-omgeving’. Vooralsnog nodigt het oudere werknemers niet echt uit om daadwerkelijk te schrijven – die met ‘de hete adem van de participatie’ in de nek – nu eenmaal ‘aan de bak’ moeten. Mensen die 20 tot 30 jaar in het arbeidsproces hebben gezeten vinden het namelijk niet zo prettig om van ‘ambtenaren die de leeftijd van hun (klein)kinderen hebben’ te vernemen dat ze ‘wel iets moeten terugdoen’ voor hun samenleving. De onkunde, het onbegrip en disrespect druipt er welhaast vanaf.
Bescherming en ondersteuning van de oudere werknemers in onze samenleving wordt georeerd en moreel uitgedragen, maar concreet wordt er – ook in onze regio – weinig mee gedaan. Een ouderenpartij te Purmerend is al meerdere malen door leden van haar eigen gemeenteraad bekritiseerd om haar onvermogen dergelijke zaken op de agenda te zetten, waarbij het de vraag is of deze partij voldoende voor haar ‘zelf gekozen doelgroep’ opkomt. Blijkbaar is het doen van ‘gewenste uitspraken’ en ‘goede gesprekken’ niet dé ideale wijze om leeftijdsdiscriminatie daadwerkelijk aan te pakken? Alleen het feit al dat ‘waakhonden’ als de discriminatiebureaus geen enkele sanctie kunnen toepassen leidt slechts tot meer ‘etalagegedrag’. Goed om iedereen te laten weten dat ‘we’ er zijn, maar feitelijk gaat het discrimineren en stigmatiseren door.
Nog steeds staan lokale en landelijke dagbladen ‘vol’ met discriminerende en stigmatiserende personeelsadvertenties. En nog steeds wordt de potentiele oudere werknemer voorgehouden dat het toch echt aan henzelf ligt als ze niet kunnen of willen ‘participeren’. Weer zo’n term waarvan iedereen (vooral werkgevers) weet dat ouderen gewoon zijn afgeschreven als verloren generatie. Als ‘collatoral damage’ van de stuiptrekkingen van een economisch systeem dat zijn langste tijd heeft gehad. Van gemeenschapsgeld worden rapporten geschreven en verslagen geproduceerd over zaken die we uiteindelijk niet veranderen. Een enorme verspilling van tijd, geld en moeite om ons blijkbaar de indruk te geven dat ‘we er mee bezig zijn’? Stoppen daarmee! Afschaffen van instellingen die blijkbaar meer ‘pappen en nathouden’ dan daadwerkelijk positieve veranderingen bewerkstelligen.
En de politieke partijen die het belang van onze ouderen zo voorop schijnen te stellen? Waar blijven zij? Waar en hoe komen zij op voor ouderen? Waar zijn de voorstellen om niet langer dan veertig jaar te werken? Waar liggen de visies over de kwaliteit van het leven? Waar zijn de ideeën over het uitbannen van deze discriminatie? Maar vooral, waar blijven de voorstellen om het basisinkomen in te voeren voor vijftigplussers? Niets dus van dit alles! Als vastgeroest in een systeem dat nog steeds geen ruimte biedt aan verandering.
Met enige realiteitszin kan worden opgemerkt dat de gangbare ‘tendens’ er een is van goedkope en dus jonge arbeidskrachten welke voorkeur verdienen boven de oudere, meer ervaren en bekwame medeburger. De ‘boven-Balkendende-norm-elite’ wenst vooralsnog ‘goed’koop personeel en is niet bereid te betalen voor kennis en ervaring. Voor zover ondernemers toch bereid zijn om ouderen op te nemen in hun arbeidsproces gaat dit veelal gepaard met ‘een pot overheidssubsidie’. En aangezien deze niet oneindig is, geldt dit vervolgens ook voor het dienstverband van betrokkenen. Het financieel bevoordelen van werkgevers leidt per definitie dan ook niet tot meer werkgelegenheid
Ouderen moeten zichzelf verjongen. Te revitaliseren, te participeren om vooral erg lang in de autocratisch opgelegde productiesamenleving ‘hun rol’ te spelen. De vraag is in hoeverre de ‘verloren generatie’ zelf kan voorkomen dat zij zich min of meer doelbewust naar het ‘afvalputje’ van onze samenleving laat spoelen dan wel in staat zal zijn zich weer gelijkwaardig te maken. Ik wens ons allen daarin veel (ouderen deskundige) wijsheid toe.
Tor Narra
6 september 2016
Kopfoto: Pixabay.com / Gerd Altmann
