Oude wijn in nieuwe zakken!
De gemeente Purmerend werkt van buiten naar binnen! Dat is de huidige ideologie van de bestuurders en coalitiepartijen in de gemeenteraad van Purmerend. Met het behalen van de verkiezingswinst en de daarmee gepaard gaande coalitie-onderhandelingen in april 2014 heeft het moderne managementgoeroemodel van de Kezen-academie verder wortel geschoten in onze stad. Een methode die in eerste instantie haar intrede deed bij onze Nederlandse politie, die wel contextgerichter, dan wel context gedrevener konden werken.
Want dát, beste lezer, is de hoeksteen van dit nieuwe management-verdien-model, de context meenemen dus! Dan wel in ieder geval zorgen dat er context is? Tot op de dag van vandaag gaat de visie van deze ‘zo wel geprezen’ Kezen-goeroes over de context. Opvallend is dat niemand daadwerkelijk aangeeft wat de context in bepaalde gevallen dan precies zou moeten zijn? Met andere woorden, over wiens context hebben we het hier precies? (In welke context past bv. het vermeende etnisch profileren van onze agenten op straat?)
In onze logische waarneming is ‘van buiten naar binnen werken’ zoiets als: dat wij als burgers iets wensen en dat dan een gemeente in actie komt als dit valt te realiseren. Op zich is een dergelijke werkwijze wel toe te juichen, mits men uitgaat van eenzelfde context? En daar ligt hem een beetje het grote probleem van de kloof tussen mooie modellen en managementtermen en wat wij er schijnbaar van kunnen verwachten. Men is het niet dus eens over de context maar niemand schijnt het te kunnen duiden? De burgemeester niet, de wethouder niet, en de mensen die ons een anonieme brief hebben gezonden niet. Een brief met toch wel pittige details over ‘enige turbulentie’ in ons gemeentehuis.
In een noodzakelijk geplande informatiebijeenkomst aan de raad komen de burgemeester en de wethouder niet verder dat wat algemene termen als; “wereld in verandering, nieuwe werkwijzen nodig, we kunnen het niet tegenhouden”, etc. etc. En krijgt de raad een uiteenzetting van hoe het nieuwe gedachtengoed structureel een plek moet krijgen in de nieuwe organisatie. Waarvan akte!
Goed om te weten natuurlijk, maar vooralsnog geen antwoord op de vraag, waarom de ondernemingsraad niet, dan wel niet op tijd is geconsulteerd? De burgemeester geeft hierbij aan dat de ondernemingsraad zich ‘onvoldoende gepositioneerd vond’. Dat is ambtelijk taalgebruik beste lezer, om aan te geven dat de ondernemingsraad gewoon genegeerd is door het college van B&W. Het heeft dan toch minder te maken met ‘een foutje’ maar met een structurele wijze waarop het bestuur haar personeel serieus wenst te nemen.
De tweede grote vraag is of er een verband bestaat tussen het vertrek van de voormalige gemeentesecretaris en twee van haar collega’s? Door bijvoorbeeld een fundamenteel verschil van inzicht op de wijze waarop het ‘nieuwe werken’ bij de gemeente Purmerend wordt uitgerold? Het plotselinge vertrek van – met name- de gemeentesecretaris en de daarbij gehulde zweem van geheimzinnigheid, riep voor het zomerreces al vragen op. Vragen die gesteld zijn tijdens de algemene beschouwingen tijdens de behandeling van de kadernota in juni dit jaar.
Dit plotselinge vertrek wordt ‘weggewoven’ met eenzelfde argument als toen, “dat er nu eenmaal bij elke reorganisatie ‘turbulentie’ ontstaat”. Even doorvragend komt de raad er dan toch achter dat het “hier om ‘drie personen gaat die volgend de burgemeester “zélf tot de conclusie zijn gekomen dat zíj niet meer bij de nieuwe werkwijze van de organisatie pasten”? En dat is op zich een beetje vreemd, juist omdat deze mensen compleet verantwoordelijk waren om de ingezette koers van het nieuwe werken verder uit te zetten en nauwgezet te begeleiden in onze organisatie? Iets dat zij tot op heden dus deden! Waar is het dan misgegaan? Dat is dus nog steeds de vraag die ten grondslag ligt aan de ‘herrie op het stadhuis’. En wat is er dan zo nieuw aan het model, behalve de prachtige volzinnen? Wel? Niet echt veel! Van buiten naar binnen? Contextgericht? Context gedreven? Van tellen naar vertellen?
Kruisbestuiving en samenwerken horen we wethouder Krieger zeggen. De idee van ‘de open kantoortuin’ is al sinds de jaren 1980 behoorlijk in opgang. Overigens met zeer uiteenlopende redenen en ervaringen en ook niet altijd toepasbaar op iedere bedrijfscultuur. Om meer met andere collega’s van andere afdelingen in contact te komen is niets mis en kan een goede stap zijn in de richting van één corporate bedrijfscultuur waarbij ‘schotjes’ wegvallen. Tot hiertoe is dus alleen de bedrijfscontext gewijzigd en ziet onze burger nog niets van het maatwerk. En moet ik opmerken dat ‘de kantoortuin’ vooral vierkante meters en daarmee kosten bespaard.
En organisatorisch? Gemeenten werken al jaren met zogeheten taakgroepen dan wel projectgroepen die interdisciplinair bijeenkomen op basis van een of meerdere specifieke gemeenschappelijke taken. In het algemeen wordt (een deel van) de organisatie omgevormd tot een projectorganisatie, dan wel kent de organisatie een zogeheten ‘matrixstructuur’, waarmee uitstekend van buiten naar binnen kan worden gewerkt. De burgemeester gaf zelfs een aantal van deze voorbeelden, zoals de Peperstraat, evenementen en zo. Voorbeelden die ook zonder ‘het nieuwe werken’ succesvol zouden zijn. En blijft dus de vraag, wie of wat wordt er met ‘Kezen’ gediend? En is hier daadwerkelijk veel nieuws onder de zon? Of is het niets anders dan oude wijn in nieuwe zakken? Voorzien van een nieuwe etiketje – Appellation d’Órigine Controlee – van de dik betaalde goeroes erop?
En hoe worden we dan precies op maat geholpen? En hoe kan een gemeenteraad dit dan zien en controleren? Daar blijft het stil en komen er geen antwoorden. Ook niet op de vraag waarom de burgemeester de organisatieproblematiek niet eerder bespreekbaar heeft gemaakt met zijn raad? Zelfs niet toen het hem uitdrukkelijk werd gevraagd op 22 juni van dit jaar! Ik voorspel zomaar dat hierover het laatste woord nog niet is gezegd.
Tor Narra.
11 oktober 2016