Dakloos? Thuisloos? Woning loos!
Een mevrouw. In de war! Opgenomen in het Waterlandziekenhuis. Enige tijd geleden plots haar huis moeten verlaten vanwege de onleefbare situatie met haar man en in scheiding. Berooid en beroofd enige tijd later teruggevonden in Hilversum. In de war nu op de afdeling psychiatrie. Waar ze binnenkort zal worden ontslagen, zonder uitzicht of zij al dan niet ergens op straat beland.
Een van origine Afrikaans gezin. Man, vrouw en twee kinderen. Al tien jaar hier met een Nederlandse identiteit. Woont – vanwege onze ‘goed’ georganiseerde woningbouw – in bij een familielid. Allemaal netjes bekend en geregistreerd bij de gemeenteadministratie en wooncorporatie. Het familielid wordt nu de woning uitgezet wegens huurachterstand. Het inwonende gezin dus ook. Waar ze heen moeten is de vraag.
Een man, gescheiden en door een dal gegaan door verlies van familieleden, kan het even niet meer aan en komt uiteindelijk bij de daklozenopvang terecht, heeft daar een kamertje, maar moet deze ná acht maanden deze weer beschikbaar stellen voor een ander. Waar hij dan heen moet weet hij niet. Zelfstandige woonruimte is niet voorhanden.
Een dertigjarige jongeman, woonachtig bij zijn ouders. Situatie thuis inmiddels onhoudbaar door gebrek aan wederzijdse privacy. Staat al tien jaar ingeschreven voor een zelfstandige woning. Krijgt deze niet omdat andere urgenten met kinderen nu eenmaal voorgaan.
Zwerfjongeren! Een thuisloze groep nomaden die van adres naar adres zwerven, anoniem en veelal zorg mijdend zijn. Zonder inkomen of (wajong-)uitkering, uit zicht van de hulpverleners en uiteindelijk niet op pad geholpen. Waarvan een deel uiteindelijk vervalt in vormen van participatie welke ongewenst zijn.
Maar ook jongeren ‘op weg naar herstel’. In het verleden ‘iets’ heeft uitgevreten en nu aanloopt tegen ‘de VOG-verklaring’. Veelal weer op het juiste pad, met goede rapporten van de hulpverleners, maar geen beroepsopleiding kunnen aanvangen of werk vinden. Waar vooral de ‘vijf-jaren-schoon-eis’ de blokkade vormt naar volledige participatie.
Het is maar een opsomming van slechts één week aan problemen die mij spontaan worden aangedragen. Gevallen die ‘tussen wal en schip’ dreigen te vallen. Waarbij mensen het gevaar lopen als verward op straat terecht te komen. En, als we de gangbare teneur willen geloven, ‘een gevaar voor zichzelf en onze samenleving vormt’.
Structureel biedt de maatschappelijke opvang in Purmerend plaats aan de regionale opvang en begeleiding van maximaal 85 personen. De wachtlijst op zelfstandige woonruimte telt 41 mensen. 18 mannen en 23 vrouwen, waarvan 19 met kinderen. Het grootste deel zit al in de opvang, maar stroomt niet uit. Vooral door het gebrek aan zelfstandige sociale woonruimte in onze regio.
De groep beschermd wonen biedt onderdak en begeleiding aan personen die vanwege psychische problematiek niet zelfstandig kunnen wonen zonder directe nabijheid van 24 uur per dag toezicht en begeleiding. Op dit moment krijgen hier 94 de voor hen benodigde zorg en begeleiding. Ook hier bestaat een wachtlijst van 38 personen.
De gemeente Purmerend heeft zich gerealiseerd dat veel problemen vooral te maken hebben met het al of niet hebben van een dak boven je hoofd. Door een scheiding, een onhoudbare situatie, misbruik en puur ongeluk raken steeds meer van onze mede inwoners deze fundamentele zekerheid kwijt. Met het ‘eerst-een-huis’- beleid raakt men gelukkigerwijs steeds meer doordrongen van het feit dat mensen vooralsnog een ‘stabiele basis’ moet worden geboden alvorens we de meer fundamentele problemen met hen kunnen aanpakken. Zo stelt Purmerend op korte termijn twee extra locaties beschikbaar voor de dak- en thuislozen.
Met 79 personen op een wachtlijst, waarvan er 41 moeten doorstromen maar dit niet kunnen? En er zich wekelijks zo’n vijf tot tien nieuwe gevallen aanmelden via onze sociale hulpverleners, het gemeenteloket, de maatschappelijke opvang en de sociale wijkteams? Hulpverleners en instanties die zich in toenemende mate geconfronteerd zien met meer schrijnende gevallen. En ‘onze regels’ hen min of meer ‘met de rug tegen de muur plaatsen’? En oh, geloof me, iedereen is er mee bezig hoor? Iedereen doet echt zijn best. En hoe vaak we ook zeggen dat ‘dit toch echt niet meer kan’, blijven de muren de muren. Onwrikbaar op zijn plaats!
Zonder de broodnodige daadwerkelijke doorstroming vanuit de gespecialiseerde opvang naar (begeleide) zelfstandige woonruimte zullen we blijkbaar moeten accepteren dat we meer van onze medeburgers in ‘deplorabele’ staat aan gaan treffen. Tenzij? Er iemand opstaat en zegt dat dit niet langer meer zo kan! Een stuk land bezet en begint te bouwen!
Tor Narra
15 november 2016
