Purmerend – Dr. Maats, 1841 – 1922, was 50 jaar huisarts in Purmerend. Hij hield praktijk aan de Bierkade. Per koets met koetsier bezocht hij patiënten in de wijde omgeving, waarbij arme patiënten op gratis hulp konden rekenen. Toen huisarts Dr. Maats in 1922 overleed, wilden zijn patiënten hem eren met een gedenkteken.
Er werd geld ingezameld en de jonge in Purmerend geboren architect Mart Stam stelde belangeloos een ontwerp ter beschikking. Het ontwerp was een monumentale zitbank van beton, duurzaam en modern. Het had een zitgedeelte, een rasterwerk waarlangs begroeiïng uit een plantenbak omhoog kon klimmen en een gedenkplaat.
De bank werd geplaatst in het Whereplantsoen, achter het huis van Maats aan de Bierkade. Niet iedereen kon het ontwerp waarderen, in 1938 gingen er stemmen op om de bank te verplaatsen. De gemeentearchitect wees het voorstel af: “Thans heeft de bank een flinke beplanting gekregen en verplaatsing naar een ander plantsoengedeelte zou met zich meebrengen dat men weer verschillende jaren de allesbehalve sierlijke betonconstructie te zien zou krijgen.”
De bank was eigendom van de gemeente en zij zou zorgen voor het onderhoud. Die plicht werd verzaakt. Uit een krant begin veertiger jaren: “Het monument is trouwens nooit iets bekoorlijks geweest. De betonnen stellage en de betonnen bank zien er schandalig uit. Het was aanvankelijk de bedoeling een en ander met groen te laten begroeien en in enkele betonnen bakken vaste planten te plaatsen. De bank is nu echter niet meer dan een skelet, omhangen met verroest prikkeldraad – onooglijk en vuil.”
In 1948 werd de bank onder handen genomen en opgeknapt, er werd ook weer beplanting aangebracht. Maar weer sloeg verval toe. In 1967 verdween de bank bij werkzaamheden aan het plantsoen. Een jaar later is een gedenkplaat geplaatst op de Bierkade, voor het huis waar de arts praktijk hield. Deze gedenkplaat is nog steeds te bewonderen.
In 2011 werd een replica van de bank, ontworpen door Hans van Houwelingen, naast het stadhuis in het Cramwinkelplantsoen geplaatst. De kosten hiervoor bedroegen €30,000 (zie kopfoto)
Bronnen:
Vereniging historisch Purmerend
BuitenbeeldinBeeld
