Regionaal – Op dit moment raamt de gemeente Purmerend de overschrijding Hulp bij huishouden bij benadering op 1 miljoen euro. Vanuit de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) is de gemeente verplicht om dit aan te bieden. Naar nu blijkt wordt deze hulp vooral ingezet bij de hogere inkomensgroepen. Een onwenselijke situatie, vindt ook de gemeente Purmerend.
Hulp bij het huishouden is bedoeld voor mensen die vanwege hun beperkingen niet in staat zijn zelf het huishouden te doen, die geen beroep kunnen doen op huisgenoten of personen uit hun eigen omgeving.
Het kabinet schrijft gemeenten voor om voor € 19,- per maand de huishoudelijke hulp voor iedereen beschikbaar te stellen, terwijl de tekorten bij gemeenten zich opstapelen waardoor de ondersteuning aan hen die het echt nodig hebben onder druk komt te staan. En dat terwijl zelfredzaamheid een belangrijk uitgangspunt van de Wmo is. Een punt waarover ook de clientorganisaties in de monitor hun zorg over uitspreken.
Gemeenten hebben vanaf het begin en consequent aangegeven grote financiële en sturingsrisico’s te zien bij de invoering van het abonnementstarief. Ondanks deze zorgen en verzet is voor invoering gekozen en sindsdien voeren gemeenten de regeling uit.
Minister Hugo de Jonge schrijft: “Een belangrijke aanleiding voor de invoering van het abonnementstarief was het feit dat bijna alle huishoudens die eigen bijdragen betalen voor Wmo-voorzieningen ook (een deel van) het eigen risico in de Zorgverzekeringswet vol maken (94%). Om de stapeling van kosten voor ouderen, chronisch zieken en gehandicapten te verminderen heeft het kabinet een pakket aan maatregelen genomen, waaronder de invoering van het abonnementstarief. Voor een groot deel van de Wmo-cliënten heeft het abonnementstarief tot een forse verlaging van de eigen bijdrage geleid.”
De uitkomsten van de monitor
De monitor is voor de VNG een bevestiging van de onwenselijke effecten van het abonnementstarief. Gemeenten waren jarenlang in staat om de vraag naar Hulp bij het huishouden terug te dringen, inmiddels is er sprake van sterke groei, die zich bovenal vooral manifesteert in hoge inkomensgroepen.
Bij de laagste inkomensgroep is de groei in vraag ongeveer 0%; bij de hoogste inkomensgroepen loopt dit op tot bijna 80%. Het abonnementstarief is daarmee, zoals de VNG al eerder vreesde, een ‘schoonmaaksubsidie’ voor de rijken geworden. “Nu de kosten die hiermee gepaard gaan – al vanaf het invoeringsjaar – de verkregen compensatie overstijgen is de nood voor aanvullende compensatie hoog”, zegt de VNG.
De minister weigert om gemeenten te compenseren. “De halsstarrige houding van de minister klemt temeer gezien de zeer zorgelijke financiële situatie waarin vele gemeenten zich nu bevinden. Niet verder compenseren zal bijdragen aan verdere bezuinigingen op het sociaal domein. Daar waar het voor gemeenten eerder nog mogelijk bleek om bezuinigingen elders in de organisatie op te vangen, zitten we inmiddels in de situatie dat bezuinigingen niet anders dan ten koste kunnen gaan van de meest kwetsbare burgers.”, schrijft de VNG die niet zal schromen om gemeenten actief te gaan oproepen om hiertoe maatregelen te treffen waarmee het voor gemeenten mogelijk wordt zich te richten op de kwetsbare bewoners die deze zorg nodig hebben.