Purmerend – Je kunt er bijna vergif op innemen: na iedere hoosbui treffen meerdere bewoners van de Purmerendse wijk Weidevenne verzakkingen in en rond hun tuinen aan. Dat is zeker geen typisch Purmerends probleem, al lijken Weidevenners er wel bovengemiddeld vaak last van te hebben. Tijd om zelf eens in een zinkgat te duiken en de onderste steen boven te krijgen.
Het noodweer dat in juni over Noord-Holland trok zette op veel plekken straten blank. In Purmerend viel de wateroverlast enigszins mee, maar voor Yvonne Zoetigheid was er werk aan de winkel. In de tuin van haar woning aan de Amazonelaan bleken vijf tuintegels verzakt (zie foto hieronder). “Iemand nog zand beschikbaar om ons sinkhole op te vullen?”, deed ze via de Facebook-groep Wij Weidevenners een beroep op haar buurtgenoten.
Het zinkgat was ontstaan op de plek waar haar kliko’s staan. “Tegen een elektriciteitshuisje van Liander aan”, vertelt ze in gesprek met NH Nieuws. Even dacht ze dat er sprake was van een gescheurde leiding, maar die lopen nooit onder transformatorstations door, zo ontdekte ze later. Uiteindelijk waren er tussen de dertig en veertig zakken zand nodig om het gat op te vullen. “Heel bijzonder.”
Yvonne was niet de enige met een gat in de tuin. “Ook bij een buurman was een flink gat in de tuin ontstaan”, vertelt de Purmerendse. Ook onder haar Facebook-post reageerden mensen met vergelijkbare ervaringen.
“Overal lijkt de grond onder onze voeten weg te zakken. Er is iets goed mis met de afvoer”, schrijft een vrouw. Een andere inwoner betwistte die verklaring: “Vermoedelijk klinkt de veengrond in”, schreef ze. “De huizen blijven – door de palen die op een diepe zandplaat rusten – gewoon staan. Het zand spoelt dus eigenlijk gewoon onder je fundering door. Niet leuk, niet handig, maar behalve opletten en aanvullen is er niet zoveel aan te doen.”
‘Bodemloze put’
Ook nadat het eind juli met bakken uit de hemel kwam, maakten meerdere inwoners van Weidevenne melding van verzakkingen en sinkholes. Zo ook Suzanne Voet uit de Lotusstraat, die een klein sinkhole naast haar huis ontdekte en daar in de eerdergenoemde groep foto’s van deelde (zie foto hieronder).
Hoewel de schade op het eerste gezicht meevalt, was er onder de klinkers veel zand weggespoeld en een diep gat ontstaan. “Aan de buitenkant van het toilet, dus het was nog even spannend of er geen leidingen zouden zitten”, vertelt ze. Dat bleek niet het geval, maar het gat was groter en dieper dan gedacht. “Bijna letterlijk een bodemloze put, het leek er even op dat we in de kruipruimte konden kijken.”
Op advies van medebuurtbewoners huurde Suzanne iemand in die het zinkgat met een mengsel van cement en zand heeft gevuld. “Omdat de grond nog vochtig was, is het cement uitgehard”, legt ze uit. “Dus ik heb nu een blok beton onder m’n huis. Het was vrij snel opgelost.”
Dat Suzanne niet de enige gedupeerde is, blijkt uit de reacties onder haar post. Daaronder is ook een reactie van een vrouw bij wie een kapotte afvoerbuis de boosdoener is gebleken. “Er heeft iemand naar gekeken en bij mij is het inderdaad een scheur in de regenpijp”, schrijft ze.
Een defect aan de regenwaterafvoer of riolering kan inderdaad een sinkhole veroorzaken, zo bevestigt de gemeente Purmerend. “Gaten in de grond kunnen ontstaan doordat de riolering bijvoorbeeld gezakt of gescheurd is”, aldus een woordvoerder. In dat geval kan regen- of rioolwater een grond aan de oppervlakte wegspoelen, waardoor de tegels of klinkers erboven instabiel worden en in het ontstane gat vallen.
Gebouwd op zand
Voor een verklaring voor de vele verzakkingen in Weidevenne gaat de woordvoerder een kwart eeuw terug in de tijd. “De grond is voor de bouw van Weidevenne [1996, red] voorbelast met zand”, vertelt ze. “Dat gebeurt om de meeste zetting [inklinken van de grond] vooraf te laten plaatsvinden.”
Ook is er zand gebruikt om de grond op te hogen, voegt ze eraan toe. “Deze wijken [Weidevenne en Overwhere] liggen namelijk wat lager. Hierdoor kan er in deze wijken meer last worden ervaren van wegspoelend zand.”
Wel benadrukt de gemeente dat “deze gaten of sinkholes in principe in alle wijken voorkomen. Naarmate een wijk ouder wordt, zie je op plekken als tuinen, stegen en groenperken het eerst de restzetting optreden, waardoor er wat verzakking kan plaatsvinden. Wanneer de grond zakt, wat vaak niet gelijkmatig gebeurt, kan de riolering verzakken of scheuren.”
Hovenier
Hovenier Mike Bierdrager uit Weidevenne zegt dat het in zijn buurt inderdaad ‘best vaak gebeurt’. “Ik zie veel oproepjes”, vertelt hij aan NH Nieuws. Als hij nog een gaatje in z’n agenda heeft, biedt hij zichzelf aan om het probleem op te lossen. Bij oudere woningen blijkt een kapotte riolering of hemelwaterafvoer vaak de oorzaak, maar ook bij nieuwere woningen komt hij verzakkingen tegen.
Bij een verzakking van de grond tegen de gevel graaft hij het gat eerst verder uit, tot de fundering. “Daar zet ik dan een plaat tegenaan, die het zand tegenhoudt”, legt hij uit hoe hij te werk gaat. Door de zandlaag waarop Weidevenne is gebouwd, is het volgens hem vrijwel onmogelijk om sinkholes te voorkomen, vertelt hij. “Je moet gewoon vaak je tuin ophogen.”
