Regionaal – 2022 was het zonnigste jaar sinds de metingen ervan zijn begonnen in 1965, zo blijkt uit het rapport De Staat van het Klimaat 2022 van het KNMI. Er was maar liefst 15 procent meer zonnestraling dan het langjarig gemiddelde van de afgelopen 30 jaar.
Dit komt vooral door de afname van bewolking, omdat er in de lente en zomer vaker een hogedrukgebied boven Europa ligt. Dit kan een gevolg zijn van klimaatverandering, bijvoorbeeld via veranderende windpatronen in de hogere luchtlagen, schrijft het KNMI.
Echter is er, volgens het rapport, nog een potentiële oorzaak: de schonere lucht. Fijnstof is schadelijk voor de gezondheid, maar dezelfde piepkleine, zwevende deeltjes reflecteren ook zonnestraling en ze zijn nodig voor wolkenvorming. Daarom hebben ze een afkoelende werking. Om gezondheidsredenen hebben we het fijnstofgehalte in de lucht teruggebracht, maar dat heeft dus als neveneffect dat de afkoelende werking wegvalt omdat meer zonnestraling het aardoppervlak kan bereiken.
Nederland
Het rapport geeft ook aan dat Nederland in 120 jaar 2,3 graden is opgewarmd. Wereldwijd is het aardoppervlak 1,2 graden warmer dan eind 19de eeuw, maar land warmt sterker en sneller op dan water. Hetzelfde gebeurt ook op grote schaal, vandaar dat de continenten meer zijn opgewarmd dan de oceaan.
Wat 100 jaar geleden als een uitzonderlijk warm jaar gold in Nederland, zou nu juist uitzonderlijk koud zijn. Voor het wereldgemiddelde is het verschil relatief gezien zelfs nog sterker: de warmste jaren toen zijn een stuk kouder dan de koudste jaren nu.
Het rapport voorspelt dat, als de huidige trend wordt doorgezet, over ongeveer tien jaar de 1,5 graden wereldwijde opwarming is bereikt, wat internationaal als grens wordt gezien waar we onder willen blijven. Het afgelopen jaar was ook een jaar van extreme weersomstandigheden wereldwijd, waarbij mensen werden geteisterd door drooggevallen rivieren, hittegolven, extreme regenval en bosbranden. “Dit laat zien dat de vingerafdruk van klimaatverandering steeds duidelijker wordt.”, besluit het KNMI.
Grasduinen in het rapport kan hier.
