De mogelijkheid om een referendum in Purmerend te houden en daarmee als burger iets af te dwingen in de politieke besluitvorming gaat verdwijnen. Dat willen althans de partijen van Stadspartij/Beemster polder partij, Leefbaar Purmerend, VVD Purmerend, CDA Purmerend en het AOV Purmerend. Ze zien geen meerwaarde meer in een mogelijkheid tot referenda in de gemeente Purmerend.
Een referendum is een volksstemming over een bepaalde politieke kwestie. Over referenda wordt in Nederland al decennialang gediscussieerd. Voorstanders vinden deze volksstemmingen een goede manier om burgers meer invloed te geven. Tegenstanders zeggen dat in een representatieve democratie volksvertegenwoordigers zijn gekozen om zorgvuldige belangenafwegingen te maken.
Wat begon als een initiatief in een bespreeknotitie van Gemeentebelangen Purmerend om het stemmen bij een eventueel referendum ook digitaal mogelijk te maken, komt nu averechts terug bij de partij. De vijf hierboven beschreven partijen vinden namelijk dat er genoeg mogelijkheden zijn voor de burger om hun punt te maken in eventuele besluitvorming.
Er zou door een referendum geen enkel inzicht ontstaan in de argumenten van de inwoners, beweren ze, omdat er alleen voor of tegen gestemd kan worden. Dit maakt, volgens de vijf partijen, dat het middel van een referendum inhoudelijk niet veel toevoegt aan het debat. De partijen zien dat er steeds meer wetten komen waar de burger steeds meer inspraak krijgt. Wat de partijen echter vergeten is dat een referendum een aanvulling is op de representatieve democratie die de binding tussen de kiezer en de partijen vergroot.
Een referendum betrekt namelijk meer groepen burgers bij de besluitvorming en creëert steun voor politieke beslissingen. Het kan zorgen voor grotere legitimiteit van en meer vertrouwen in de democratie. Een referendum kan er bovendien voor zorgen dat de kiezer actief deelneemt aan het publieke debat over zaken van gemeenschappelijk belang. Doordat ze zelf een oordeel mogen vellen over dergelijke zaken worden burgers gestimuleerd om een mening te vormen en deel te nemen aan de discussie.
Niet dat dat veel gebeurde in Purmerend want het middel is maar één keer ingezet in de afgelopen 15 jaar. Dit zou kunnen komen doordat je moet stemmen op het stadhuis, je moet er dus fysiek heen. Daar wilde Gemeentebelangen Purmerend wat aan doen door dat digitaal mogelijk te maken, maar krijgt de bal terug van vijf partijen die het nu helemaal willen afschaffen. Vijf partijen die het angstzweet al tussen hun bilnaad krijgen als het wel mogelijk wordt om dit digitaal te doen.
Volgens mij moeten we dus een referendum houden over de vraag of het referendum in Purmerend in stand moet worden gehouden. Dan moeten we eerst daartoe een zogenaamd inleidend verzoek doen en daarna moeten zo’n 200 mensen naar het stadhuis komen om hun handtekening te zetten. Dan gaat de gemeenteraad dit bekijken en als deze van mening is dat het verzoek voldoet aan de regels dan volgt een definitief verzoek. Hiervoor moet de initiatiefnemer dan nog eens rond de 775 handtekeningen verzamelen en ook deze inwoners motiveren om hun handtekening in het stadhuis te zetten.
Daarna kan pas het referendum in werking treden en zullen er stemlokalen in de gemeente ingericht gaan worden. Hierbij moet minstens 40% van de kiesgerechtigde inwoners stemmen voor een positieve uitkomst. Maar dan nog beslist de gemeenteraad of je stem gehoord wordt of niet.
Ofwel de burger had een middel tot zijn beschikking, maar de drempel tot een referendum ligt nu wel heel hoog. Een digitale toevoeging zou dan ook gewenst zijn in het proces, zoals Gemeentebelangen Purmerend wilde. Dan maar een referendum over het afschaffen van lokale politieke partijen die het referendum niet meer zien zitten als democratisch proces. Wees er snel bij. Pak je kans. Nu kan het nog. Referendum ze weg.
