Purmerend – Bibliotheek Waterland verkeert in acute financiële moeilijkheden. De gemeenten in de regio waar de bibliotheek zijn diensten aanbiedt hebben besloten om versneld een deel van de subsidie voor 2024 uit te keren om zo acute liquiditeitsproblemen te verlichten. Ondanks deze maatregel blijft de situatie zorgwekkend en werken betrokken partijen aan een herstelplan voor de toekomst.
Bibliotheek Waterland heeft inmiddels een herstelplan en aangepaste begroting voor 2025 ingediend. Deze stukken gaven echter niet de verwachte transparantie over hoe het tekort is ontstaan, de verdeling van kosten per gemeente en mogelijke bezuinigingsmaatregelen om binnen het huidige subsidiebedrag te blijven. Om de situatie te verhelderen, hebben de gemeenten begin oktober een brief gestuurd aan de Raad van Toezicht en de directeur-bestuurder van de bibliotheek, waarin het belang van een gedegen plan voor herstel wordt onderstreept.
Financiële problemen groter dan liquiditeitscrisis
De financiële problemen van Bibliotheek Waterland zijn echter niet beperkt tot de huidige liquiditeitscrisis. Sinds 2022 is een tekort opgebouwd van ongeveer 1,8 miljoen euro. Hoewel het tekort van 2022 a 700.000 euro intern is opgevangen, kunnen de resterende schulden niet uitsluitend met eigen middelen worden aangepakt. Om deze reden doet de bibliotheek een beroep op de betrokken gemeenten, die zelf ook gesprekken voeren over hun rol in de oplossing.
Externe adviseurs ingeschakeld
Als reactie op de brief van begin oktober heeft de Raad van Toezicht van de bibliotheek laten weten dat er twee externe adviseurs zijn ingehuurd. Deze experts moeten zorgen voor een realistische prognose voor 2024, een nieuwe begroting voor 2025 en een herstelplan dat de kosten eerlijk verdeelt over de verschillende gemeenten. Dit rapport wordt medio november verwacht
Lening van 1 miljoen
Daarnaast heeft de bibliotheek een lening van 1 miljoen euro aangevraagd bij Stichting Cultuur+Ondernemen, met het pand in Volendam als onderpand. Dit pand is in eigendom van de bibliotheek. De gemeente Purmerend en Edam-Volendam hebben echter aangegeven dat, als de lening niet wordt toegekend of niet toereikend blijkt, zij bereid zijn om een tijdelijke lening te verstrekken. Wel stellen zij als voorwaarde dat een externe persoon toezicht houdt op de financiële administratie en op het toekomstplan.
Lening als tijdelijke oplossing
Hoewel de ingeschakelde adviseurs positieve stappen hebben gezet, blijft de onzekerheid over de hoogte en voorwaarden van de aangevraagde lening bij Cultuur+Ondernemen bestaan. Daarom onderzoekt de gemeente Purmerend ook de mogelijkheid om zelf tijdelijk een lening te verstrekken, eveneens met het pand in Volendam als onderpand, maar alleen als de eerste twee opties niet zouden lukken. Dit zou een onmiddellijke oplossing bieden voor het liquiditeitsprobleem en de bibliotheek tijd geven om een duurzame oplossing te vinden.
Rechtvaardige verdeling
De gemeenten Purmerend, Edam-Volendam, Landsmeer en Waterland bespreken momenteel de mogelijkheden om voor de toekomst een rechtvaardige verdeling van zogenaamde backoffice-kosten (kosten voor administratie e.d.) op basis van inwoneraantal te maken, terwijl de kosten voor lokale dienstverlening per gemeente apart worden bekeken. Deze afspraken bieden elke gemeente de mogelijkheid om zelf het niveau van dienstverlening en bijbehorende kosten te bepalen.
Met de nodige tijdelijke maatregelen en een toekomstgericht herstelplan hopen Bibliotheek Waterland en de betrokken gemeenten tot een structurele oplossing te komen die de financiële toekomst van de bibliotheek veiligstelt.
Relevant artikel:
