Regionaal – Bibliotheek Waterland, de organisatie verantwoordelijk voor bibliotheekdiensten in de gemeenten Purmerend, Edam-Volendam, Landsmeer en Waterland, kampt met ernstige financiële problemen. Dit tekort is het resultaat van een reeks negatieve financiële jaren, waarbij het verlies over 2023 opliep tot €878.268. Eind juli 2024 deed de bibliotheek een noodoproep aan de vier betrokken gemeenten, die onverwacht geconfronteerd werden met een liquiditeitstekort van €700.000.
In een poging om de betalingsverplichtingen van de bibliotheek op korte termijn te waarborgen, besloten de gemeenten om een deel van de jaarsubsidie voor 2024 eerder uit te keren. Dit bood tijdelijk soelaas en verschafte de bibliotheek tijd om te werken aan een herstelplan en inzicht in de financiële situatie. Eind oktober werd echter duidelijk dat de liquiditeitsproblemen doorlopen tot in 2025, en dat een structurele oplossing noodzakelijk is.
Oorzaken van het tekort
De financiële problemen bij Bibliotheek Waterland komen voort uit verschillende oorzaken. In de afgelopen jaren zijn de kosten gestegen door factoren als cao-ontwikkelingen en hogere huur- en energielasten. Bovendien bleek dat sommige afspraken, zoals die met de gemeente Waterland, onder de kostprijs werden afgesloten. Ook heeft de bibliotheek keuzes gemaakt die niet volledig aansloten bij de begroting, wat leidde tot een hogere uitgave dan de verleende subsidies konden dekken.
Herstelplan
In september presenteerde de bibliotheek een herstelplan en een bijgestelde begroting voor 2025, maar deze werden niet goed ontvangen door de gemeenten. De voorstellen van de bibliotheek bleken gericht op een uitbreiding van de dienstverlening, terwijl de gemeenten juist op basis van kostenbeheersing wilden werken aan financieel herstel. Daarnaast is een tijdelijke inzet van externe financieel adviseurs geadviseerd. Deze zijn inmiddels bezig om de cijfers op orde te brengen en een plan voor een financieel gezonde toekomst van de bibliotheek te ontwikkelen. Het plan moet tevens zorgen voor een eerlijke kostenverdeling onder de deelnemende gemeenten.
Realistische prognose
De externe financieel adviseurs hebben een realistische prognose voor 2024 gemaakt. Die prognose laat een tekort zien van circa € 950.000,-. Hierin zitten alle verplichtingen tot eind 2024 opgenomen. Ook moet er een goede begroting 2025 en een plan voor financieel herstel komen met een eerlijke verdeling van de kosten over de deelnemende gemeenten en moet de verdeling ook in beeld gebracht worden voor de jaren 2022 en 2023. Deze stukken moeten uiterlijk half november 2024 gereed zijn.
Inmiddels is ook bekend geworden dat Stichting Cultuur+Ondernemen bibliotheek Waterland te hulp wil schieten met een lening. Op dit moment is er alleen een positief besluit genomen over de eerste helft van de aanvraag. Dit houdt in dat de bibliotheek een bedrag van € 500.000,- kan lenen. Dit bedrag moet in 2025 in één keer worden afgelost. Echter, een lening van € 500.000,- lost de acute liquiditeitsproblemen van de bibliotheek niet op, daarvoor is een lening van € 1 miljoen nodig.
Voorstel voor hypothecaire lening
Om de financiële problemen op te lossen en de continuïteit van de bibliotheekdiensten te waarborgen, overweegt de gemeente Purmerend nu om een hypothecaire lening van €1 miljoen te verstrekken aan Bibliotheek Waterland met een looptijd van 20 jaar en tegen 5% rente. Het pand in Volendam, eigendom van de bibliotheek, zou als onderpand dienen. Volgens de gemeente Purmerend biedt deze lening een veilige oplossing met weinig risico.
Urgentie en besluitvorming
Gezien de ernst van de situatie heeft het college van Purmerend een spoedprocedure ingesteld. Op 7 november 2024 zal de Purmerendse gemeenteraad een besluit nemen over het verstrekken van de hypothecaire lening. Het college van B&W benadrukt dat de lening enkel verstrekt kan worden op basis van het onderpand van het pand in Volendam.
Update:
De gemeenteraad is akkoord gegaan op 07/11/2024 met de hypothecaire lening, bekijk de stemming hieronder:
Begroting van 5 miljoen euro: Een aanzienlijk deel van de inkomsten van de bibliotheek komt voort uit subsidies, waarvan Purmerend met €2,4 miljoen het merendeel bekostigd. Edam-Volendam volgt met een bijdrage van ongeveer €800.000, terwijl de gemeente Landsmeer een subsidie van €200.000 verstrekt. Voor Waterland is er een in 2023 een aanbesteding gedaan ter waarde van iets meer dan €200.000 per jaar. Ook komt er geld van het Rijk en provincie wat de begroting op de 5 miljoen euro zet.
Foto’s: Regio Purmerend
Relevante artikelen:
Dreigend faillissement Bibliotheek Waterland voorlopig van de baan dankzij lening Gemeente Purmerend.
Aan de lening zitten wel enkele voorwaarden vast. Zo dient het gebouw van de bibliotheek in Volendam als onderpand voor de lening en ging Gemeentebelangen Purmerend alleen akkoord als projecten die niet tot de kerntaken van een bibliotheek horen worden geschrapt. Zo wordt bijvoorbeeld het onder de jeugd immens populaire Ontdeklab niet tot de kerntaken gerekend en zou hier dus ook geen geld meer naar toe mogen gaan volgens Gemeentebelangen Purmerend.
Bron: L.O.V.E.
gooi de boel maar dicht, niemand leest meer een fysiek boek.
– gaan ze de verantwoordelijken vervolgen wegens financieel wanbeleid?
-De externe financieel adviseurs zullen ook bakken met geld kosten
-het pand in Volendam geld als onderpand voor de lening, dit pand is geen 1 miljoen waard.
Een bodemloze put stop met dit geld te verspillen!