Regionaal – De gemeenteraad van Purmerend heeft op 7 november 2024 ingestemd met het verstrekken van een hypothecaire lening van 1 miljoen euro aan Stichting Openbare Bibliotheek Waterland. Het pand in Volendam, in eigendom van de bibliotheek, dient hier als onderpand. Door verkoop en terughuur van dit pand kan een groot deel van het negatieve eigen vermogen worden ingelopen.
Deze lening moet voorkomen dat de bibliotheek haar betalingsverplichtingen niet kan nakomen. De acute liquiditeitsproblemen zijn door de hypotheekverstrekking daarmee opgelost, maar de financiële uitdagingen blijven groot.
Financieel tekort
De bibliotheek kampt sinds 2022 met een structureel financieel tekort. In totaal bedraagt het verlies over de jaren 2022 tot en met 2024 circa €1,7 miljoen. Het tekort over 2022, dat deels werd opgevangen met eigen middelen, wordt niet meegenomen in het herstelplan. Voor het resterende bedrag van €1,25 miljoen wordt een beroep gedaan op de betrokken gemeenten, terwijl de bibliotheek zelf maatregelen neemt om de kosten te drukken.
Inzet IZA-gelden en bezuinigingen
De bibliotheek heeft het verwachte tekort voor 2024 door eigen bezuinigingen teruggebracht tot €420.000. Daarnaast heeft de gemeente Waterland samen met andere gemeenten een succesvolle aanvraag gedaan voor IZA-gelden ter waarde van €335.000. Deze gelden, gericht op thema’s als mentale gezondheid en eenzaamheid, sluiten goed aan bij de activiteiten van de bibliotheek. Ook is een financiële correctie over 2024 doorgevoerd door de gemeente Waterland.
Verkoop bibliotheekpand Volendam
Een belangrijk onderdeel van het herstelplan is de geplande verkoop van het bibliotheekpand in Volendam, dat nauwelijks boekwaarde heeft. Door verkoop en terughuur van dit pand kan een groot deel van het negatieve eigen vermogen worden ingelopen. De benodigde stappen om de verkoop te realiseren zijn inmiddels in gang gezet.
Toekomstperspectief: Terug naar de basis
Voor 2025 heeft Bibliotheek Waterland een sobere begroting opgesteld met als uitgangspunt een eerlijke kostenverdeling over de gemeenten. Iedere gemeente draagt naar inwoneraantal bij aan de backofficekosten, terwijl lokale kosten voor dienstverlening en huisvesting apart worden berekend.
De bibliotheek verwacht te moeten bezuinigen op openingstijden en activiteiten, zoals het Ontdeklab. Dit leidt tot minder aanbod in 2025, maar de kosten zullen daarmee binnen het beschikbare budget blijven. De betrokken gemeenten blijven de financiële situatie monitoren en eisen regelmatige voortgangsrapportages van de bibliotheek.
Herstel op de lange termijn
Met de verkoop van het pand en het aflossen van de lening verwacht Bibliotheek Waterland in 2025 weer financieel gezond te zijn. De samenwerking tussen de bibliotheek en de gemeenten blijft intensief, waarbij kostenbeheersing en duurzame dienstverlening centraal staan.
Relevante artikelen:
