Henk ligt onder een brug. Zijn dunne slaapzak biedt geen bescherming tegen de vrieskou. Hij is ziek, uitgeput en hongerig. Vorige week probeerde hij de nachtopvang binnen te komen, maar die zat vol. “Probeer morgen weer,” was het enige wat hij te horen kreeg. Morgen kwam, en ook die dag was er geen plek. Gelukkig ligt Henk wel beschut uit de koude wind, anders was Henk al dood geweest. Henk verblijft in Amsterdam en komt af en toe naar Purmerend.
Ergens anders in de provincie in een verwarmde opvanglocatie, krijgt Mohammed een warme maaltijd. Hij heeft een eigen kamer, medische zorg en maandelijks leefgeld. Zijn aanvraag voor een verblijfsvergunning loopt nog, en zolang dat zo is, heeft Nederland de plicht hem op te vangen. Alles wordt betaald uit het jaarlijkse budget van 3,2 miljard euro voor asielopvang.
Henk, die zijn werkzame leven belasting heeft betaald, heeft nergens recht op. Mohammed komt binnen en krijgt alles geregeld. Dat is Nederland anno 2025.
Nederlanders in de kou, terwijl de deur openstaat voor de rest van de wereld
In Purmerend is het aantal daklozen in een jaar tijd bijna verdubbeld: van 168 naar 314 mensen en ongetwijfeld zijn het er meer. Als je dat doortrekt naar geheel Nederland, dan zijn daar de cijfers ook bijna verdubbeld. In heel Nederland groeit het aantal mensen zonder dak boven hun hoofd, maar opvangplekken zijn schaars en regels zijn streng. De nachtopvang is een noodoplossing: een paar uurtjes binnen, en bij het eerste ochtendlicht weer de straat op. Wie psychische problemen heeft wordt vaak geweigerd.
Tegelijkertijd worden voor asielzoekers speciale noodopvanglocaties uit de grond gestampt, worden hotels afgehuurd en blijven de kosten stijgen. Jaarlijks wordt er 3,2 miljard euro uitgegeven aan de opvang van vluchtelingen. Voor daklozen is er, volgens de cijfers, slechts 65 miljoen.
Henk heeft zijn hele leven in Nederland gewoond. Hij werkte als vrachtwagenchauffeur, tot een scheiding en schulden hem de afgrond in duwden. In plaats van hulp, kreeg hij bureaucratie. In plaats van een opvangplek, kreeg hij een plek in de goot.
Mohammed vluchtte naar Nederland en kreeg onmiddellijk onderdak, eten en begeleiding. Want Nederland heeft internationale verplichtingen. Maar waarom heeft Nederland geen verplichting om voor Henk te zorgen?
Wie zorgt er nog voor onze eigen mensen?
Daklozen in Nederland moeten bewijzen dat ze nergens anders terechtkunnen voordat ze hulp krijgen. Ze moeten aantonen dat ze uit de regio komen en bereid zijn deel te nemen aan trajecten. Maar hoe moet je bewijzen waar je vandaan komt als je al maanden op straat leeft? Hoe moet je “werken aan herstel” als je niet eens een warme plek hebt om te slapen?
Voor asielzoekers gelden geen van deze regels. Zodra ze een asielaanvraag indienen, krijgen ze opvang. Dit is vastgelegd in internationale verdragen, zoals het VN vluchtelingenverdrag. Maar wie heeft ooit besloten dat deze verdragen belangrijker zijn dan de zorgplicht voor onze eigen burgers?
De overheid strooit met miljarden voor nieuwkomers, maar wie opgroeide in Nederland en door pech op straat belandt, mag het zelf uitzoeken. Waarom krijgen vreemdelingen voorrang op onze eigen mensen? Waarom is er geen VN daklozenverdrag?
Hoeveel Henken moeten er nog sterven?
Afgelopen winter vroren meerdere daklozen dood in Nederland. Mensen zoals Henk. Mensen die hier geboren en getogen zijn. Mensen waarvan het merendeel altijd netjes belasting hebben betaald. Mensen die, als de politiek wél voor ze had gezorgd, nog hadden geleefd. Maar de regering kijkt de andere kant op.
Er is altijd geld voor asielopvang. Altijd een excuus om nog meer te besteden aan nieuwkomers. Maar als het over onze eigen daklozen gaat? Dan horen we dat “er geen budget is” of dat het “een gemeentelijke verantwoordelijkheid” is.
Het is tijd om deze scheve verdeling aan te pakken. Voordat er nog meer Henken of wie dan ook gaan sterven van de kou. Op naar een eenduidige nationale aanpak in plaats van een gemeentelijke verantwoordelijkheid met alle verschillen in de steden van dien. En natuurlijk gun ik alle Mohammeds ook hun geluk, maar dan moeten onze Henken ook hun geluk weer kunnen vinden. Henk komt niet meer naar Purmerend. Henk werd 59 jaar oud. Henk stierf in de kou, terwijl er voor Mohammed altijd plek was.
Foto’s: Regio Purmerend
@Joop Vanderheiden
Kijk dat is nou het probleem , het oeverloos gelul net als uw commentaar.. dat doet de regering en de gemeente nu ook .. veel lullen er over, maar oplossen ho maar en iedereen uit een ander land gaat lekker voor … mensen reizen door verschillende veilige landen , maar komen altijd in Nederland uit ,omdat hier de voorzieningen te goed zijn ,behalve voor eigen Nederlanders die een tegenslag hebben gehad en op straat leven.
Uw column schetst een schrijnend contrast tussen de opvang van dakloze Nederlanders en asielzoekers. Het is terecht dat u aandacht vraagt voor mensen zoals Henk, die na een leven van werken en belasting betalen buiten de boot vallen. De groeiende dakloosheid in Nederland is een urgent probleem dat een structurele aanpak vereist. Toch is het belangrijk om de kwestie zorgvuldig en feitelijk te benaderen. De opvang van asielzoekers is vastgelegd in internationale verdragen, zoals het VN-Vluchtelingenverdrag en Europese wetgeving. Nederland is juridisch verplicht om asielzoekers onderdak te bieden zolang hun procedure loopt. Dit betekent echter niet dat er geen middelen beschikbaar zouden moeten zijn voor dakloze Nederlanders. De fundamentele vraag die u stelt, waarom er voor asielzoekers wél zorg en onderdak is, maar voor mensen zoals Henk nauwelijks, verdient politieke aandacht. Dit is geen kwestie van “voor of tegen” asielzoekers, maar van sociaal beleid dat Nederlanders in nood niet mag negeren. De overheid moet investeren in structurele daklozenopvang, schuldhulpverlening en psychische zorg. Dat gebeurt te weinig, en dat moet veranderen.
Tegelijkertijd moeten we oppassen met een tegenstelling die suggereert dat asielzoekers de oorzaak zijn van het tekort aan opvang voor daklozen. De problemen rond dakloosheid zijn complex en hebben te maken met woningnood, bureaucratie, sociale zekerheid en verslavings- of psychische problematiek. De oplossing ligt niet in het afschaffen van asielopvang, maar in het verbeteren van het sociaal beleid voor iedereen, inclusief de Henken van Nederland.
U raakt dus een terechte pijnlijke realiteit aan. Maar laten we de discussie voeren op basis van feiten en oplossingen, niet enkel op basis van emoties en tegenstellingen die de werkelijke oorzaken van dakloosheid buiten beeld laten. De overheid moet haar verantwoordelijkheid nemen; zowel voor mensen die hier geboren zijn als voor mensen die bescherming zoeken.
Triest maar waar.
Eenieder kan door omstandigheden dakloos worden, bijv. echtscheiding en geen woning beschikbaar, werkloos worden en geen inkomen meer hebben etc.
Oordeel niet over iets waar je geen weet van hebt en zeg niet dat deze persoon gefaald heeft in het leven (zoals in de Facebook discussie van dit artikel -laat staan dat je de racisme-kaart trekt-).
Het is een keihard feit dat de Nederlandse burger achtergesteld wordt op de “nieuwkomer in Nederland “.
De gezondheidzorg is gratis voor de ” nieuwkomer in Nederland ” maar voor de belastingbetaler niet.
Voorrang op de woningmarkt maar de Nederlandse burger kan wachten of wordt naar de straat verwezen!
Met dank aan de Overheid die ten koste van zijn eigen burger, het braafste jongetje van de klas wil zijn.
Dat moet veranderen!