Purmerend – De gemeente Purmerend heeft een ambitieuze Klimaatadaptatiestrategie 2025-2030 gepresenteerd om de stad beter te beschermen tegen de gevolgen van klimaatverandering. De gemeente werkt toe naar een klimaatbestendige en waterrobuuste stad in 2050, waarbij rekening wordt gehouden met extreme weersomstandigheden zoals hevige neerslag, hittegolven, droogte en een verhoogd overstromingsrisico.
Volgens wethouder Pascal Verkroost is het noodzakelijk om nu actie te ondernemen: “Klimaatverandering gaat sneller dan we hadden verwacht. Als we nu de juiste keuzes maken, kunnen we toekomstige schade beperken en de leefbaarheid in onze stad behouden. Deze strategie biedt concrete richtlijnen en maatregelen waarmee we Purmerend voorbereiden op een veranderend klimaat.”
Uitdagingen door klimaatverandering
Uit onderzoek blijkt dat Purmerend steeds vaker te maken krijgt met weersextremen. De zomers worden heter en droger, terwijl de winters natter worden. Dit zorgt voor problemen zoals wateroverlast, verzakkingen, hittestress en een dalende waterkwaliteit. In 2023 werd een neerslagrecord gebroken, waarbij in totaal 1435 millimeter regen viel, bijna het dubbele van het landelijk gemiddelde. Daarnaast ondervond de stad schade door de zomerstorm Poly en wateroverlast in verschillende wijken.
De gemeente heeft de afgelopen jaren al ervaring opgedaan met klimaatadaptieve projecten en gebruikt die kennis nu om grootschalige maatregelen te implementeren. Daarbij wordt niet alleen gekeken naar technische oplossingen, maar ook naar de betrokkenheid van inwoners en bedrijven.
Vier speerpunten voor een klimaatbestendige stad
De strategie is gebaseerd op vier belangrijke pijlers die de basis vormen voor een klimaatbestendig Purmerend. De eerste pijler richt zich op het verantwoord omgaan met water en bodem. Dit betekent dat nieuwe bouwprojecten moeten aansluiten bij de natuurlijke eigenschappen van het gebied, zodat er minder risico’s ontstaan op wateroverlast en verzakkingen.
De tweede pijler gaat over efficiënter omgaan met regenwater. In plaats van water direct af te voeren via de riolering, wordt het regenwater beter vastgehouden, hergebruikt en langzaam afgevoerd. Dit helpt niet alleen om wateroverlast te voorkomen, maar zorgt er ook voor dat er voldoende water beschikbaar blijft in droge periodes.
De derde pijler richt zich op het creëren van een gezonde leefomgeving. Door meer groen toe te voegen, wordt de stad beter bestand tegen hittegolven. Meer bomen en planten helpen bovendien om de luchtkwaliteit te verbeteren en de biodiversiteit te vergroten.
De vierde pijler draait om het minimaliseren van de gevolgen van overstromingen. Hoewel de kans op een grote overstroming klein is, kan de impact enorm zijn. Daarom worden infrastructuur en ruimtelijke planning aangepast om schade en overlast te beperken.
Maatregelen in de praktijk
Om de stad klimaatbestendiger te maken, neemt Purmerend verschillende maatregelen. Nieuwbouwprojecten en herstructureringen van wegen en rioleringen moeten voldoen aan het Basisveiligheidsniveau Klimaatbestendige Nieuwbouw. Dit houdt in dat er extra aandacht is voor waterberging, vergroening en hittebestendigheid.
Daarnaast worden er subsidies beschikbaar gesteld voor particulieren en bedrijven om klimaatvriendelijke aanpassingen te doen. Inwoners kunnen bijvoorbeeld een bijdrage krijgen voor de aanleg van groene daken of de installatie van een regenton. Ook worden er vergroeningstrajecten opgezet, waarbij versteende delen van de stad worden omgevormd tot groene zones die verkoeling bieden en water beter vasthouden.
In samenwerking met woningcorporaties worden sociale huurwoningen aangepakt om deze beter bestand te maken tegen hitte en wateroverlast. Dit gebeurt onder andere door het plaatsen van zonwering, extra groen rondom woningen en betere isolatie.
De gemeente werkt bovendien samen met het Hoogheemraadschap, de provincie Noord-Holland en andere gemeenten in de regio om de waterhuishouding en ruimtelijke adaptatie op een hoger niveau te tillen. Binnen het platform MRA Klimaatbestendig worden richtlijnen ontwikkeld die als leidraad dienen voor klimaatbestendige stadsontwikkeling.
Financiering en uitvoeringsagenda
De klimaatadaptatiestrategie wordt gefinancierd door een mix van gemeentelijke middelen, subsidies van het Rijk en de provincie, en bijdragen uit de rioolheffing. In de periode 2025-2030 wordt jaarlijks €225.000 uit het Water- en Rioleringsprogramma (WRP) besteed aan klimaatmaatregelen. Dit geld wordt ingezet voor onderzoek, voorlichting, subsidies en de uitvoering van pilotprojecten. Daarnaast wordt in samenwerking met partners zoals woningcorporaties en projectontwikkelaars gezocht naar extra investeringsmogelijkheden.
In de uitvoeringsagenda zijn concrete projecten vastgelegd, zoals de vergroening van schoolpleinen, de aanleg van waterbergingen in nieuwe woonwijken en de verbetering van de waterdoorstroming door bredere duikers en extra vijvers. Ook wordt er geïnvesteerd in onderzoek naar innovatieve oplossingen, zoals waterbergende wegen en urban wetlands, die kunnen helpen bij het reguleren van water en temperatuur in de stad.
Samenwerking met inwoners en bedrijven
Een belangrijk onderdeel van de strategie is de samenwerking met bewoners, bedrijven en maatschappelijke organisaties. De gemeente roept inwoners op om een actieve bijdrage te leveren, bijvoorbeeld door hun tuinen te vergroenen, regentonnen te plaatsen of minder verharding in hun directe omgeving te gebruiken.
Om inwoners te stimuleren mee te doen, wordt ingezet op bewustwordingscampagnes en educatie. Zo wordt er jaarlijks een bewonerspanel georganiseerd om in kaart te brengen hoe inwoners denken over klimaatadaptatie en waar de gemeente extra op moet inzetten. Ook worden er voorlichtingscampagnes opgezet om mensen bewust te maken van de risico’s van extreme hitte en wateroverlast, en hoe ze zich hiertegen kunnen beschermen.
Op weg naar een duurzame toekomst
Met de Klimaatadaptatiestrategie 2025-2030 zet Purmerend een belangrijke stap richting een duurzame toekomst. Door nu te investeren in klimaatadaptatie en samenwerking, hoopt de gemeente ervoor te zorgen dat Purmerend ook in de komende decennia een prettige en veilige woonomgeving blijft.
Volgens wethouder Verkroost is de inzet van iedereen nodig om dit doel te bereiken. “We kunnen dit niet alleen als gemeente. Iedereen in Purmerend – van bewoners en bedrijven tot ontwikkelaars en woningcorporaties – heeft een rol te spelen. Samen kunnen we onze stad beter bestand maken tegen de uitdagingen van de toekomst.”
