Regionaal – Het aantal WW-uitkeringen in de regio Zaanstreek-Waterland is in januari 2025 met 21,3% gestegen ten opzichte van januari 2024. Eind januari ontvingen 3.315 mensen in de regio een werkloosheidsuitkering. Ook vergeleken met december 2024 is er een stijging van 8,6%, net boven het landelijke gemiddelde (8,4%).
Purmerend ziet de sterkste stijging (+30,9%) in het aantal WW-uitkeringen, gevolgd door Edam-Volendam (+27,2%) en Waterland (+21,8%). Opvallend is dat Wormerland als enige gemeente een daling laat zien (-8,7%), mogelijk door een relatief sterke werkgelegenheidsgroei in bepaalde sectoren.
Een belangrijke oorzaak van de stijgende werkloosheid is de opmars van kunstmatige intelligentie (AI) en automatisering. Steeds meer bedrijven investeren in technologieën die werkprocessen efficiënter maken, wat leidt tot het verdwijnen van bepaalde functies. Dit geldt vooral voor administratieve en ondersteunende beroepen, maar ook voor banen in de klantenservice en logistiek.
Nieuwe functies
Tegelijkertijd ontstaan er nieuwe functies, vooral in de ICT, data-analyse en AI-ontwikkeling. Echter, veel werkzoekenden beschikken nog niet over de juiste vaardigheden om deze functies in te vullen, waardoor een mismatch op de arbeidsmarkt ontstaat.
Grootste stijging in de zorg, horeca en bouw
Wat betreft sectoren zien vooral de zorg (+40,1%), horeca en catering (+55,6%) en bouw (+39,5%) een flinke toename in WW-uitkeringen.
De stijging in de zorgsector is opmerkelijk, aangezien de vraag naar personeel in deze sector hoog blijft. AI speelt hier een steeds grotere rol, bijvoorbeeld in administratieve processen, die vaker worden overgenomen door slimme software. Ook worden digitale zorgoplossingen en robotica steeds vaker ingezet, waardoor bepaalde taken efficiënter verlopen en sommige functies veranderen of verdwijnen.
In de horeca en catering is de toename in werkloosheid deels toe te schrijven aan seizoensinvloeden, maar ook hier speelt automatisering een rol. Steeds meer restaurants en fastfoodketens maken gebruik van zelfbedieningskiosken en geautomatiseerde keukens, waardoor minder personeel nodig is.
Ook de bouwsector kampt met een forse stijging in het aantal WW-uitkeringen. De combinatie van een afkoelende woningmarkt, strengere regelgeving en een dalende vraag naar nieuwbouwprojecten leidt tot minder werk. Hierdoor komen veel bouwvakkers zonder opdrachten te zitten, wat resulteert in een hogere instroom in de WW.
Omscholing en AI-vaardigheden steeds belangrijker
Het UWV benadrukt het belang van bij- en omscholing om werkzoekenden sneller aan een nieuwe baan te helpen. Vooral kennis van digitale vaardigheden en AI-gerelateerde technologieën wordt steeds belangrijker. Werkzoekenden in de regio kunnen terecht bij het WerkgeversServicepunt en het Werkcentrum voor advies en trainingen.
Volgens arbeidsmarktdeskundigen zal AI de komende jaren een nog grotere impact hebben op de werkgelegenheid. Enerzijds verdwijnen er banen, maar anderzijds ontstaan er nieuwe kansen voor mensen die zich aanpassen aan de veranderende arbeidsmarkt.
Vooruitblik: werkloosheid mogelijk verder omhoog
De verwachting is dat de werkloosheid de komende maanden verder zal stijgen, mede door economische onzekerheid en de snelle ontwikkelingen op technologisch vlak. Het UWV roept werkgevers en werknemers op om zich tijdig voor te bereiden op de veranderende arbeidsmarkt en scholingsmogelijkheden te benutten om relevant te blijven in een steeds digitalere economie.
