Regionaal – Het zou dit jaar weleens flink kunnen gonzen in Nederland: 2025 lijkt uit te groeien tot een bijzonder goed wespenjaar. Dat is opvallend, want in 2024 — nota bene het ‘Jaar van de wesp’ — viel het juist op dat er ongewoon weinig wespen waren. Nu duiden meerdere signalen op een mogelijke opleving van de populatie, al blijft het weer een onvoorspelbare factor, geeft de Wespenstichting aan.
Tot 14 april zijn er op waarneming.nl al 2034 meldingen gedaan van de zes meest voorkomende sociale wespensoorten in Nederland — ruim 60 procent meer dan in 2024, toen er zo’n 1300 meldingen binnenkwamen. Toch zegt dat cijfer op zichzelf nog niet alles. “In 2022 hadden we een topjaar voor wespen, terwijl er toen minder meldingen waren dan in 2024, dat juist als een slecht wespenjaar bekendstaat,” aldus Sjoert Fleurke van de Wespenstichting.
In 2024 speelden een nat voorjaar en een drassige zomer wespen parten: veel nesten kwamen niet goed van de grond. Voor 2025 lijken de vooruitzichten voorlopig gunstiger. Het voorjaar was relatief droog en de temperaturen zijn sinds half maart ideaal voor insecten. Toch is het gevaar van een langdurige natte periode nog niet geweken — dat zou jonge nesten alsnog kunnen decimeren.
Meer hulpaanvragen, seizoen nog amper begonnen
Volgens Fleurke is er niet alleen sprake van een toename in waarnemingen, ook de hulpaanvragen bij de stichting stijgen opvallend. “En dat terwijl het seizoen eigenlijk nog nauwelijks begonnen is,” zegt hij. Al benadrukt hij dat de groeiende bekendheid van de stichting ook meespeelt. “We hebben nu dagelijks meer bezoekers op onze website dan in juli vorig jaar.”
De toename op waarneming.nl moet ook met enige voorzichtigheid geïnterpreteerd worden: steeds meer mensen maken gebruik van het platform, wat vergelijkingen met eerdere jaren lastig maakt.
Droge winter als redding voor koninginnen
Entomoloog Aglaia Bouma van Naturalis ziet met eigen ogen dat het goed gaat met de wespenkoninginnen. “Ik zie opvallend veel koninginnen actief, wat hoopvol is.” De droge winter speelde daarin een sleutelrol: “Koninginnen hebben zo minder kans gehad om te worden aangetast door schimmels en meer kans om de winter te overleven.”
Een zachte, vochtige winter is juist ongunstig, vult Fleurke aan. “Bij hogere temperaturen ontwaken koninginnen voortijdig uit hun winterslaap, wat hen veel energie kost. Daarnaast bevordert vocht de groei van schimmels die hen fataal kunnen worden.”
Geen paniek: wespen zijn nuttig
Hoewel een goed wespenjaar vaak wordt vertaald naar ‘overlast’, is die zorg volgens experts vaak overtrokken. “Overlast is subjectief en doorgaans lokaal,” aldus Fleurke. Bouma benadrukt de ecologische waarde van wespen: “Ze jagen op vliegen, rupsen, muggen, ruimen kadavers op en bestuiven planten.”
Wie een nest aantreft, hoeft dan ook niet direct in actie te komen. Slechts zo’n 10% van de nestjes slaagt uiteindelijk. “Afwachten is vaak het verstandigst,” adviseert de Wespenstichting. Mocht het nest toch blijven en voor problemen zorgen, dan zijn er diervriendelijke manieren om het te verplaatsen — zonder gif, dat schadelijk is voor andere insecten.
Gemeenten veranderen beleid
Er lijkt ook een kentering gaande in het gemeentebeleid rond wespen. De gemeente Almere nam recent een Nota Dieren aan, waarin staat dat wespennesten zoveel mogelijk met rust gelaten worden. Alleen als een nest op een onveilige plek zit, wordt het verplaatst. Ook andere gemeenten, waaronder Amsterdam, Utrecht, Enschede en Apeldoorn, hebben hun informatie en beleid aangepast op basis van adviezen van de Wespenstichting.
