Regionaal – Steeds meer volwassenen en ouderen in de regio Zaanstreek-Waterland drinken verantwoord. Dat blijkt uit de nieuwste cijfers van de Gezondheidsmonitor Volwassenen en Ouderen 2024, een grootschalig onderzoek uitgevoerd door onder andere GGD Zaanstreek-Waterland. In de regio namen ruim 10.000 inwoners deel; landelijk deden bijna een half miljoen mensen mee.
Het percentage mensen dat zich houdt aan het alcoholadvies van de Gezondheidsraad – niet drinken of maximaal één glas alcohol per dag – is in twee jaar tijd flink gestegen. In 2024 hield 45% van de volwassenen (18-64 jaar) zich aan deze richtlijn, tegenover 40% in 2022. Bij ouderen (65 jaar en ouder) steeg dit percentage van 43% naar 52%. Ongeveer een kwart van alle volwassenen en ouderen in de regio dronk het afgelopen jaar helemaal geen alcohol.
Grote verschillen tussen gemeenten en bevolkingsgroepen
Het alcoholgebruik blijkt sterk te verschillen tussen gemeenten en bevolkingsgroepen. Zo houden hoger opgeleiden, mannen, jongeren en mensen met een Nederlandse herkomst zich minder vaak aan het advies dan gemiddeld. Mensen met een migratieachtergrond volgen het advies juist vaker. Sociaal-culturele factoren en kenmerken van de leefomgeving spelen hierin een belangrijke rol.
Problematisch alcoholgebruik blijft stabiel
Hoewel het aantal mensen dat verantwoord drinkt toeneemt, blijft het aandeel overmatige en zware drinkers nagenoeg gelijk. In de regio drinkt circa 5% van de volwassenen en 6% van de ouderen overmatig. Het percentage zware drinkers ligt onder volwassenen stabiel rond de 9%. Onder ouderen daalde dit percentage na een eerdere stijging weer naar het niveau van 2020: ongeveer 6%. In het Nationaal Preventieakkoord is vastgelegd dat in 2040 minder dan 5% van de volwassenen overmatig of zwaar drinkt.
Roken daalt, maar vapen neemt toe
Het onderzoek keek ook naar rookgedrag. In Zaanstreek-Waterland rookt 18% van de volwassenen en 8% van de ouderen. Deze percentages dalen langzaam. Tegelijkertijd neemt het gebruik van vapes toe: onder volwassenen steeg dit van 3% in 2020 naar 6% in 2024. Ook voor roken geldt het doel uit het Nationaal Preventieakkoord: minder dan 5% rokers in 2040.