Purmerend – Drugsdealers in woonwijken, schimmige vastgoedconstructies, illegale prostitutie en zorgfraude: ook in Purmerend woekert de ondermijnende criminaliteit. De gemeente trekt in 2025 stevig aan de bel en presenteert in het Jaaruitvoeringsprogramma Veiligheid een intensievere en bredere aanpak.
In 2024 kreeg de aanpak van ondermijning meer structuur. Via het meldpunt openbare ruimte werd een nieuwe meldcategorie geïntroduceerd: ‘criminaliteit, drugs en prostitutie’. In dat jaar kwamen er 97 meldingen binnen, wat duidt op een toenemend bewustzijn bij inwoners en betere registratie door de gemeente. Volgens het rapport kunnen deze meldingen nu direct worden opgepakt door het team ondermijning, waardoor de opvolging effectiever is geworden.
Bedrijventerreinen blijven kwetsbaar
De gemeente wijst bedrijventerreinen aan als een belangrijk risicogebied. Door hun ligging bij uitvalswegen en het beperkte toezicht zijn ze aantrekkelijk voor criminelen. In 2024 werden vijf integrale actiedagen georganiseerd op bedrijfspanden, waarbij misstanden aan het licht kwamen die, hoewel niet altijd direct strafbaar, wel de weerbaarheid van de stad aantasten. Ook vier controles bij afhaal- en bezorgrestaurants maakten deel uit van de aanpak. Volgens de gemeente kan een ontbrekende vergunning bijvoorbeeld wijzen op een poging tot anonimiteit of het verbergen van criminele activiteiten.
Bibob als barrière
Om te voorkomen dat de gemeente ongewild criminelen faciliteert, werd het Bibob-instrument in 2024 intensiever ingezet. Van de 25 aanvragen werd er één doorgestuurd voor verder onderzoek, in twee andere gevallen werd een aanvraag afgebroken of buiten behandeling gesteld omdat de aanvrager onvoldoende transparantie toonde. Hoewel deze cijfers beperkt lijken, is de preventieve werking groot. Criminelen die weten dat ze gecontroleerd worden, dienen minder snel een aanvraag in of haken vroegtijdig af.
Prostitutie zonder vergunning
Purmerend kent geen vergunde prostitutie. Toch werd er in 2024 achttien keer gecontroleerd op signalen van illegale prostitutie. In ongeveer de helft van de gevallen werden vreemdelingen zonder verblijfsstatus aangetroffen. Deze zaken zijn opgepakt door de Vreemdelingenpolitie. Daarnaast is er ook hulpverlening aangeboden via organisaties als Scharlaken Koord en HvO Querido. Vier adressen kregen een voornemen tot dwangsom opgelegd, om herhaling van illegale activiteiten te voorkomen.
“Niet alle overtredingen zijn direct ondermijnend, maar vergroten wél de kwetsbaarheid van de stad.”
Inwoners en ambtenaren weerbaarder maken
De gemeente zet sterk in op bewustwording en preventie. In 2024 vonden diverse trainingen plaats binnen de ambtelijke organisatie, waaronder over mensenhandel, criminele uitbuiting en signalenherkenning. Voor inwoners en ondernemers waren er voorlichtingsbijeenkomsten, campagnes, een escapetruck voor jongeren en zelfs een nagebouwd drugslab in het stadhuis. Volgens het rapport zijn zulke initiatieven cruciaal om meldingsbereidheid te vergroten en vroegtijdig signalen op te vangen.
Vooruitblik 2025: van signalen naar structurele aanpak
Voor komend jaar wil de gemeente de ondermijningsaanpak verbreden en verdiepen. Er wordt gewerkt aan betere data-analyse, uitbreiding van het Bibob-beleid, extra repressieve acties en intensievere samenwerking met partners zoals het RIEC en de politie. Daarnaast moet er meer inzicht komen in risicobranches, zoals schoonheidsverzorging, glazenwassers en zorgaanbieders. De gemeente onderstreept het belang van het vroeg herkennen van patronen en het blokkeren van kansen voor criminelen om voet aan de grond te krijgen.