Het is waarschijnlijk een niet gekozen spindokter in Den Haag geweest die voor vluchtelingen de term ‘ontheemden’ heeft bedacht. In verbazingwekkend korte tijd maakt deze term deel uit van het ’bestuurlijke- en mediajargon in ons hele land. Dat is vooral uiterst opmerkelijk te noemen.
De verwarring van de nieuwe definitie is enerzijds het manipulatieve karakter ervan en anderzijds ‘een verademing’ omdat wij onze eigen daklozen nu ook hiermee kunnen aanspreken. De door de spreidingswet genoemde opvangpremie per ‘ontheemde’ ligt dan ook voor onze eigen dak- en thuislozen in het verschiet.
Ons openbaar bestuur heeft er inmiddels een handje van om haar burgers met telkens nieuwe definities te fêteren om onze mindsets te beïnvloeden. Ook de ongeveer 18 insprekers worden in het kader van de AVG-regels in de uiteindelijke verslaglegging van hun eigen identiteit ontheemd. Een anonieme vluchteling, een anonieme dakloze en een anonieme burger die ook iets wenst op te merken. En zie, het werkt! Elke gemanipuleerde ‘idioot’ die het nu over ontheemden heeft is blijkbaar naadloos in de propagandafuik gegleden.
De verwarring was overigens al groot. Het verschil tussen een asielzoeker, een vluchteling, een gelukzoeker, en een jihadstrijder wordt in de volksmond niet meer gemaakt. Een aantal niet democratisch gekozen uitvreters van onze bestuurlijke uitvoeringsorganisaties, zoals platforms, veiligheidsregio’s en provinciale ‘bestuurders’ hebben verordonneerd dat er geen vluchtelingen meer bestaan. Dat zijn ‘ontheemden’ geworden. Op basis van een Internationaal gesloten ontheemdenverdrag? Dat hebben we blijkbaar gemist?
Blijft over een ‘dumpgroep’ van mensen die om andere redenen ons land wensen te betreden. Deze noemen we dan gemakshalve ‘de asielzoekers’, die volgens de nieuwe definitie ook gewoon met ‘ontheemd’ kunnen worden aangemerkt.
Twee groepen voor de opvang dus. De ‘ontheemde’ asielzoekers uit de zogeheten veilige-landen worden regionaal door Zaanstad opgevangen en de ‘echte oorlogsvluchtelingen’, Oekraïners dus, door Purmerend. Op zich is dat een kentering ten opzichte van de komst van Syriërs in 2015. Die moesten toen meelopen in onze reguliere asielstroom. Dit ondanks een motie van mijn hand destijds om opvang voor alleen Syriërs toe te staan en de minister te verzoeken om de vluchtelingenstroom over de 200 grootste gemeenten te spreiden. Werd door een zeer ondeskundige meerderheid van de toenmalige Purmerendse raad van tafel geschoven.
Feitelijk maakte mij dat de eerste persoon in ons land die het toen al had over spreiding. Het heeft inmiddels acht jaar geduurd voordat iemand blijkbaar op eenzelfde idee is gebracht en daarmee Purmerend helaas niet op de kaart heeft gezet. Dat doen we liever met kandidaatstellingen voor serious-requestfeestjes, paardenrennen en luchtfietsen over nooit geleverd ‘maatwerk’.
Verleden week werden de eerste burgers die aangaven in te willen spreken in de commissievergadering gehoord. Braaf geconditioneerd hadden de meesten het dan ook over ‘de ontheemden’. En gaf een aantal aan ,,met knikkende knieën” aanwezig te zijn. De angst om te worden weggezet als fascist of racist beïnvloedt de vrijheid van meningsuiting van onze burgers nog voordat zij bepaalde uitspraken wensen te doen?
De slaafsheid van onze lokale bestuurders richting het Rijk is groot. Het meelopen met onwettige regelgeving als een spreidingswet, landelijke en provinciale platforms en veiligheidsregio’s is aan de orde van de dag. Want ja, als je burgemeester en/of wethouder wenst te blijven is kritiekloze gehoorzaamheid aan ‘het systeem’ een noodzakelijke vereiste. Het besef dat men allereerst dient op de komen voor de eigen lokale kiezers, en hun eigen gemeente schijnt niet meer aan de orde. Alle mooie profielschetsen ten spijt.
Succesvolle bestuurders zijn vooral degenen die kritiekloos uitvoeren wat van boven komt. En eigenlijk speelt dit ook mee in het actuele vraagstuk van de opvang van Oekraïense oorlogsvluchtelingen. Kritiekloos omdat de zogenaamde vrijwilligheid van gemeenten vooral door chantabele regelgeving wordt opgelegd.
Burgemeester Van Selm en haar college staan met de rug tegen de muur. Haar opgave is om maximaal 1500 Oekraïense oorlogsvluchtelingen op te vangen in de gemeente. Daarbij krijgt ze een plaatsingspremie van 2500 euro per vluchteling. Tenminste als ze dit vrijwillig doet.
Gaat dit niet vrijwillig, bijvoorbeeld omdat zij straks met een ander besluit van haar gemeenteraad naar de staatssecretaris moet, en aan moet geven dat de raad haar heeft opgedragen om maximaal 500 tot 750 plaatsen beschikbaar te stellen? Dan confronteert deze staatssecretaris haar met de aanwijzing dat zij nog 750 extra plekken verplicht beschikbaar moet stellen, die dus NIET in aanmerking komen voor deze ‘ophokpremie’.
Een gemeentelijk college dat wordt geconfronteerd met dergelijke chantabele sancties, zal gevoeliger zijn voor de financiële prikkel dan voor de intrinsieke wensen van haar eigen burgers? Wat hier ook nog over kan en moet worden gezegd is feitelijk een gelopen race. Alsof je geheel ‘vrijwillig’ een vaccinatie neemt.
Met dank aan alle anoniem gemaakte insprekers. Met dank aan de gemeenteraadsfracties die nog de illusie hebben nog enkele invloed uit te oefenen. Met dank aan de Firma Van der Valk die haar reguliere asielzoekers binnenkort zal overdragen aan Zaanstad. De opvang van 1.500 Oekraïense vluchtelingen in Purmerend wordt een feit. Burgemeester Van Selm heeft het aangehoord en gaat vervolgens op haar knietjes voor het Rijk. Zich blijkbaar niet in staat acht zich daadwerkelijk te beroepen op de profielschets die ten grondslag lag aan haar benoeming.
Wat kan de gemeenteraad nog wel?
Maatregelen eisen die garanderen dat er geen ‘asielzoekers’(anders dan AMV-ers) meer worden opgevangen door Purmerend. Dat de gemeenteraad de garantie krijgt dat de opvang in het Van der Valkhotel per direct wordt beëindigd. Er nieuwe afspraken komen over de (regionale) functie van de opvang van reguliere dak- en thuislozen (ontheemden). Er een vergoeding per reguliere dakloze wordt verstrekt gelijk aan de ontheemdenstatus. Er periodieke overzichten worden overlegd over de opvang van ‘ontheemden’ in de overige gemeenten in Zaanstreek-Waterland. Er garanties worden gegeven ten aanzien van de handhaving van de openbare orde en veiligheid, waarbij directe uitsluiting van ontheemden/asielzoekers die zich niet aan de Nederlandse wet- en regelgeving wensen te houden. De taakstelling voor wat betreft de huisvesting van statushouders zoveel mogelijk op te leggen aan gemeenten buiten Purmerend voor de duur van de tijdelijke opvang van Oekraïners. En het eisen van een toekomstvisie over de vraag in hoeverre uiteindelijke maatschappelijke integratie ná de tijdelijke huisvesting zal worden gerealiseerd. De aantallen ‘ontheemden’ die worden opgevangen door zogeheten gastgezinnen mee te tellen in de taakstelling. Een motie in te dienen waarin de gemeenteraad volledige inzage vraagt in de financiering van de totale huisvesting van de ‘ontheemden’, onder de strikte voorwaarden dat voorgenomen opvang niet zal plaatsvinden zonder deze inzage.
Links of rechtsom?
Die 1500 Oekraïense oorlogsvluchtelingen zullen er komen. Op de steun voor kleinere aantallen van uw college hoeft u niet te rekenen. Die staan met de rug tegen de muur. Daar hebben de insprekers en de raadsleden niet veel meer over te zeggen. Milieueffectrapportages en streekplannen tellen even niet mee. Nood breekt nu eenmaal wetten. Daar hebben we inmiddels ervaring mee.
8 november 2023
Tor Narra
