Regionaal – De Nederlandse huishoudens hebben dit jaar meer geld te besteden dan eerder gedacht, blijkt uit de nieuwste ramingen van het Centraal Planbureau (CPB). Alle inkomensgroepen gaan er op vooruit, dankzij hogere lonen en lagere inflatie. Maar het CPB waarschuwt ook dat de overheid haar financiën op orde moet brengen, want het overheidstekort dreigt de komende jaren flink op te lopen.
Volgens het CPB stijgt de koopkracht dit jaar met 2,7 procent, na een kleine daling van 0,8 procent in 2023. Dat is een veel gunstiger vooruitzicht dan dat van september bij Prinsjesdag, toen het CPB nog uitging van een koopkrachtstijging van minder dan 2 procent.
De verbetering komt vooral door een inhaalslag van de lonen, die harder groeien dan de prijzen. Ook de lagere inflatie, die mede het gevolg is van de afgenomen energieprijzen, draagt bij aan de koopkracht.
Voor 2025 verwacht het CPB geen verandering in de koopkracht ten opzichte van dit jaar. Al met al ligt de koopkracht komend jaar nog maar een half procent onder die van 2021, vóór de energiecrisis.
Het CPB benadrukt dat de koopkrachtberekeningen gebaseerd zijn op de gemiddelde situatie van de bevolking, en dat individuele omstandigheden, zoals een promotie, een verhuizing of een echtscheiding, een grote invloed kunnen hebben op het besteedbaar inkomen.
Overheidsfinanciën
Het CPB maakt zich wel zorgen over de overheidsfinanciën. Het overheidstekort, het verschil tussen de inkomsten en uitgaven van de overheid, loopt de komende jaren snel op. In 2028 komt het tekort uit op 3,3 procent van het bruto binnenlands product (bbp), de optelsom van alles wat we in Nederland in een jaar verdienen.
In 2032 zal het tekort oplopen tot 4,6 procent van het bbp. Dat is ruim boven de norm van 3 procent die eurolanden met elkaar hebben afgesproken. De snelle stijging van het tekort komt vooral door hogere uitgaven voor sociale zekerheid, zorg, defensie en rente die de staat moet betalen voor leningen.
Het CPB roept het nog te vormen nieuwe kabinet op om het beleid aan te passen, om de stijgende uitgaven binnen de perken te houden en mogelijk ook de inkomsten op te schroeven. Het CPB wijst erop dat een gezonde begroting belangrijk is voor de economische stabiliteit en de houdbaarheid van de overheidsfinanciën op de lange termijn.
