Regionaal – Het kabinet heeft een eindrapport gepubliceerd waarin 18 concrete alternatieven worden uitgewerkt om het toeslagenstelsel af te schaffen of ingrijpend te herzien. Het rapport, getiteld Toekomst Toeslagen, beschrijft hoe de belangrijkste problemen in het huidige toeslagenstelsel kunnen worden opgelost. Het kabinet wil toe naar een eenvoudiger stelsel, waarin meer werken meer loont en mensen niet meer geconfronteerd worden met hoge terugvorderingen.
Het toeslagenstelsel is bedoeld om mensen te helpen met de kosten van zorg, huur en kinderen. Ook stimuleert het mensen om meer te werken door bij te dragen aan de kosten voor kinderopvang. Ruim 8 miljoen mensen ontvangen in 2024 voor circa 20 miljard euro aan toeslagen.
Maar het stelsel is ook complex en ingewikkeld. Sommige mensen maken niet of niet volledig gebruik van de toeslagen waar zij recht op hebben. Anderen krijgen te maken met terugvorderingen en nabetalingen als hun situatie verandert. Ook is de samenhang van verschillende toeslagen soms onlogisch en werkt het stelsel soms averechts.
Afschaffen toeslagenstelsel
Het kabinet heeft de ambitie uitgesproken om het toeslagenstelsel af te schaffen. In het rapport worden verschillende maatregelen uitgewerkt. Daarbij is gekeken naar mogelijkheden voor het afschaffen van het stelsel, het vereenvoudigen van het stelsel of het fundamenteel aanpassen. Het afschaffen van het toeslagenstelsel of het grondig hervormen kost tijd en zal waarschijnlijk niet binnen één kabinetsperiode zijn te realiseren. Ook is het complex en er is een grote samenhang met andere regelingen. Aan alle alternatieven voor het huidige stelsel kleven voor- en nadelen. Voor elk alternatief is in beeld gebracht welke stappen de komende jaren al gezet kunnen worden.
Alternatieven onderzocht
Bij alle alternatieven is onderzocht of ze begrijpelijk zijn, wat mensen moeten doen om een toeslag te ontvangen en wat de risico’s zijn dat ze bedragen moeten terugbetalen. Daarnaast is gekeken naar inkomenseffecten, de uitvoerbaarheid en de mate waarin het oplossingen biedt voor de belangrijkste problemen van het huidige stelsel.
Verbeteringen
Ondertussen werkt het kabinet blijvend aan verbeteringen in het huidige stelsel. Deze kabinetsperiode zijn reeds stappen gezet met een nieuwe financiering van de kinderopvang en door de huurtoeslag te vereenvoudigen. Ook wordt het toeslagpartnerbegrip aangepast. Dat zorgt er voor dat grootouders die bijvoorbeeld vanwege mantelzorg met hun kinderen en kleinkinderen in één huis wonen niet meer gekort worden op hun toeslagen. Verder is de dienstverlening aan toeslagenaanvragers verbeterd en spant het kabinet zich in om te zorgen dat iedereen die recht op toeslagen heeft, weet hoe diegene de toeslagen kan aanvragen en ontvangen.
Eindrapport
Met deze eindrapportage informeert staatssecretaris De Vries van Financiën (Toeslagen en Douane) de Tweede Kamer, samen met minister Van Gennip van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, minister Dijkstra voor Medische Zorg en minister De Jonge voor Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties.
Staatssecretaris De Vries: “De opties in dit rapport bieden perspectief om het anders te doen zodat een onderbouwde en zorgvuldige keuze gemaakt kan worden over de toekomst van toeslagen. Het is belangrijk toe te werken naar een eenvoudiger stelsel, waarin meer werken meer loont. Ook willen we dat mensen niet meer geconfronteerd worden met hoge terugvorderingen. Het is belangrijk dat de eindrapportage er nu ligt.”
